بررسی عوامل موثر بر کسب شایستگی بالینی از دیدگاه پرستاران

چکیده مقدمه: شایستگی یکی از موضوعات بحث برانگیز در حوزه مراقبت‌های سلامتی است که از اهمیت زیادی در حیطه های مختلف پرستاری از جمله آموزش، بالین و مدیریت پرستاری برخوردار می باشد. هر چند تاکنون پژوهش‌های متعددی در رابطه با ابعاد مختلف این مفهوم نظیر معنای شایستگی و نحوه اندازه‌گیری آن در پرستاری انجام شده و مقالات زیادی نیز در این رابطه انتشار یافته است؛ اما تحقیقات چندانی به منظورشناسایی عواملی که خود پرستاران به عنوان عوامل اثرگذار بر کسب شایستگی ادراک نموده اند؛ انجام نشده است. بر این اساس در پژوهش حاضر سعی شده است عوامل موثر بر کسب شایستگی‌های بالینی پرستاران بر اساس تجارب خود آنها مورد بررسی قرار گیرد. شناسایی عوامل مذکور این امکان را به مدیران و مربیان می دهد تا با انتخاب استراتژی‌های مناسب اقدامات موثری را در جهت تقویت شایستگیهای بالینی پرستاران به اجراء در آورند. هدف: این مطالعه به منظور شناسایی عوامل موثر بر کسب شایستگی های بالینی پرستاران انجام شده است. مواد و روش‌ها: این تحقیق یک پژوهش کیفی است که با استفاده از روش "تجزیه و تحلیل محتوایی" انجام شده است. نمونه این پژوهش را پانزده نفر از پرستاران شاغل در دو مرکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز تشکیل می دادند که در چهارچوب نمونه‌گیری غیر احتمالی و با روش "نمونه گیری مبتنی بر هدف" انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه‌های نیمه –ساختاریافته ای که با استفاده از ضبط صوت بر روی نوارضبط می‌گردید؛ جمع آوری گردید. محتوای این مصاحبه ها پس از تبدیل به متن بر اساس متدولوژی انتخاب شده در این پژوهش، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: در مجموع شش طبقه مفهومی مرتبط با هم از داده‌های حاصل از این پژوهش بدست آمد. این طبقات مفهومی که در برخی موارد با یکدیگر همپوشانی نیز دارند عبارتند از: (I) تجربه (I I) فرصتها (I I I) محیط (IV) خصوصیات فردی (V) انگیزه و(VI) دانش نظری. نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، طیف گسترده ای از عوامل و شرایط درون فردی و برون فردی بر کسب شایستگی بالینی پرستاران اثرگذار هستند. با شناسایی این عوامل مدیران و مربیان پرستاری خواهند توانست با اتکاء بر بصیرتی مبتنی بر یافته‌های علمی، فعالیت‌های مدیریتی و آموزشی خود را به گونه‌ای طراحی و اجراء کنند که شرایط لازم برای کسب شایستگی‌های بالینی پرستاران فراهم آید. در عین حال بنظر می رسد یافته‌های این پژوهش تا حدود زیادی قابلیت کاربرد در بهبود زمینه ایجاد و ارتقاء شایستگی های بالینی در شاغلین سایر رشته های مرتبط با سلامتی که در نهایت بهبود کیفیت ارائه خدمات سلامتی را بدنبال خواهد داشت را نیز داشته باشد.